طبرى (276) مسير سپاه اسلام را از منطقه حنين به طائف را بدين صورت بيان نموده است :
او مى گويد: رسول گرامى اسلام ابتدا سپاه را از حنين به سمت نخلة اليمامة (277) حركت داده و سپس از آنجا به سوى قرن # به سكون راء، يكى از مواقيت اهل مكه است (ميقات اهل نجد قرن المنازل ، است كه از آنجا محرم مى شوند) # روانه كرد، پس از رسيدن به منطقه قرن ، به سوى منطقه ملح و از آن جا به سوى بحرة الرغاة حركت كرده ، سپس از منطقه بحرة الرغاة به سوى منطقه ضيقه و از آنجا به سوى نخب منقطه نخب در نزديكى ملك ثقيف قرار داشت # حركت نمود.
سرانجام حضرت طائف را محاصره كرد سپاه را در اطراف آن مستقر نمود و دستورات لازم نظامى را به آنها تاءكيد نمود.
در وهله اول سپاهيان حمله را از طرف به داخل شهر آغاز كردند، ولكن ، نتوانستند به قلعه طائف نفوذ پيدا كنند سپاهيان در داخل قلعه سنگر گرفته بودند و سپاهيان اسلام را زير رگبار تيرهاى خود قرار دادند.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فورا دستور عقب نشينين را صادر كرد و سپاهيان را از تيررس دشمن خارج نمود، آنگاه به آنان دستور داد كه فقط به محاصره شهر بپردازند و وارد عمليات نظامى نشود. اين تاكتيك سبب شد كه سپاه از فاصله دورترى شهر را در محاصره قرار دهند تا در نتيجه از تلفات احتمالى دشمن مصون بمانند.
اين شيوه محاصره موجب گرديد كه اولا دشمن بتوانند آسيبى به سپاه اسلام برساند، ثانيا بيش از 15 روز محاصره طاقت نياورد، پس از گذشت 15 روز حضرت جنگ شديدى را با اهل طائف آغاز كرد، وتيرهاى زيادى بين طرفين رد وبدل شد. بالاخره عده اى از سربازان اسلام داخل تانكى شده و ديوار طائف را مورد حمله قرار دادند. ثقيف با سرنيزه هاى به آتش ‍ گداخته به تانك حمله كردند، پس نيروهاى اسلام از دبابه خارج شده و به وسيله تير آنها را از پاى درآوردند، تا اينكه حضرت دستور عقب نشينين را صادر فرمود. آنگاه دستور داد كه درختهاى انگور ثقيف را قطع كردند(278).
ابن هشام (279) گفته است : رسول خدا صلى الله عليه و آله در ماه رمضان سال نهم هجرت از منطقه تبوك به مدينه بازگشت ، رهبران قبيله ثقيف نيز در همين ماه از طائف به مدينه مشرف شده و به محضر رسول خدا صلى الله عليه و آله شرفياب گرديدند.
شرح ماجرا بدين صورت بود كه در سال هشتم هنگامى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله از محاصره طائف صرفنظر نمود، قبل از اينكه به مدينه وارد شود عروة بن مسعود الثقفى به نزد حضرت رسيده و به دين مبين اسلام مشرف گرديد و سپس از حضرت تقاضا كرد كه به او اجازه دهد تا طائف و قوم خود را به اسلام دعوت كند. رسول خدا صلى الله عليه و آله كه از نقشه ثقيف آگاه بود، در پاسخ وى فرمود: قومت تو را خواهند كشت عروه گفت : من خودم را از ديد آن ها مخفى نگه مى دارم (280).
آنگاه عروه بن مسعود به طائف بازگشت و قوم ثقيف را به دين مبين اسلام دعوت نمود، همين كه ثقيف از عروة بن مسعود دعوت اسلام را شنيدند از هر طرف او را به رگبار تير گرفتند تا اينكه بالاخره تيرى به او اصابت كرد و كشته شد.
هنگامى كه قوم ثقيف عروة را در خون خود غلطان ديدند از او پرسيدند: خود را چگونه يافتى ؟ فقال : كرامة اكرمنى الله بها و شهادة ساقها الله الى فليس فى الا ما فى الشهداء الذين قتلوا مع رسول الله صلى الله عليه و آله قبل ان يرتحل عنكم فادفنونى معهم فدفنوه معهم فزعموا ان رسول الله صلى الله عليه و آله قال فيه : ان مثله فى قومه كمثل صاحب يس فى قومه (281). بعد از محاصره طائف رسول خدا صلى الله عليه و آله به همراه سپاهيان اسلام به جعرانه بازگشت ، يكى از اصحاب به حضرت عرضه داشت : يا رسول الله صلى الله عليه و آله ثقيف به شما ظلم و آزار زيادى رسانيدند به آنان نفرين كن . حضرت به عكس عمل كرده و فرمود: اللهم اهد ثقيفا واءت بهم (282).


- پینوشتها -
 
276- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 172
277- مصباح ، ص 264: نخلة اليامه منطقه اى است كه از آنجا مسير قرن به طائف شروع مى شود.
278- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 172
279- سيره ابن هشام ، ج 4، ص 186
280- ناگفته نماند كه عروة بن مسعود در بين قوم خود شخصيت با نفوذى بود و خود را رئيس قوم خود مى دانست و بر اين باور بود كه اگر قوم ثقيف را به اسلام دعوت نمايد حرف او را قبول مى كنند، لذا از رسول خدا صلى الله عليه و آله اجازه گرفت تا به طائف برگشته و قوم ثقيف را به اسلام دعوت كند.
281- تاريخ طبرى ، ج 2، ص 368
282- سيره ابن هشام ، ج 4، ص 131

نوشتن دیدگاه