1 «يا أَيُّهَا النّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السّاعَةِ شَىْءٌ عَظِيمٌ»
 
ترجمه  :
1. اى گروه ناس، بپرهيزيد از معاصى الهيّه. محققاً زلزله روز قيامت شىء بسيار عظيم است (1) .
 
تفسير :
[مراتب تقوا]
(يا أَيُّهَا النّاسُ) خطاب به جميع افراد بشر است از زمان بعثت تا قيام قيامت : (اتَّقُوا رَبَّكُمْ) از خدا بترسيد و پيرامون مخالفت او نرويد و نافرمانى نكنيد كه مراتب تقوا را مكرر تذكر داده‌ايم :
1. تقوا از اديان باطله و عقايد فاسده و مذاهب سخيفه و طُرُق ضالّه كه مرادف با ايمان است و شرط صحت كلّ عبادات است ؛
2. از معاصى كبيره كه مورث استحقاق عذاب و موجب زوال ايمان يا ضعف ايمان و تسلّط شيطان و سياهى قلوب و مفاسد ديگر مى‌شود؛
3. از كليه معاصى صغيره و كبيره ؛
4. از لهويات و لغويات و زخارف دنيوى و اشتغال به امورى كه باعث سلب توفيق مى‌شود؛
5. از اخلاق رذيله و صفات خبيثه و ملكات قبيحه ؛
 6. از اشتغال و توجّه به غير خدا.
 
[در بيان احوال قيامت واينكه دو زلزله وجود دارد]
(إِنَّ زَلْزَلَةَ السّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ)، اخبار بسيارى در اوضاع قيامت و زلزله آن روز از اميرالمومنين و حضرت صادق  (علیه السلام) و از پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در برهان و مجمع و غير اين‌ها نقل كرده‌اند (2)  كه اكثر مطالبش مأخوذ از آيات شريفه است  مثل: (يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً) (3) ، (يَوْماً كانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيراً) (4) ، (يَوْمَ تَرْجُفُ الاَْرْضُ وَ الْجِبالُ وَ كانَتِ الْجِبالُ كَثِيباً مَهِيلاً) (5) ، (يَوْمَ تَرْجُفُ الرّاجِفَةُ * تَتْبَعُهَا  
الرّادِفَةُ...) الى آخر الآيات (6)  و غير اين‌ها از آيات راجع به احوال قيامت، و از اين آيات استفاده مى‌شود كه دو زلزله داريم : يكى آنكه موجب مى‌شود كه دنيا آخر شود و تمام ارواح از قالب خارج شوند، و ديگر آنكه تمام زنده شوند و مبعوث گردند و هر دو را در اين آيه شريفه اشاره دارد و هر دو از اشراط قيامت است ؛ و صدق مى‌كند زلزله ساعت و خداوند به عظمت ياد فرموده.
اما زلزله اولى ، يك مرتبه تمام مى‌ميرند [و] كوه‌ها از هم پاشيده مى‌شود . تمام كرات جوّيه از حركت مى‌افتند و به يكديگر نزديك مى‌شوند و نور خورشيد و ماه و كواكب گرفته مى‌شود و درياها خشك مى‌شود و ساير آثار ديگر كه مى‌فرمايد :

______________________________________________________________________

  1.  ترجمه ديگر : اى مردم ، از پروردگار خود پروا كنيد، چرا كه زلزله رستاخيز امرىهولناك است .
  2.  تفسير البرهان: ج5، ص259 ـ 262؛ مجمع البيان: ج7، ص113؛ تفسير قمى: ج2، ص 53و تفسير التبيان: ج7، ص 288
  3.  روزى كه روها ترش مى‌شود و در كمال سختى است. سوره دهر : آيه 10.
  4.  روزى كه شرّ آن، سرتاسر محشر را مى‌گيرد. همان: آيه 7.
  5.  روزى كه زمين و كوه‌ها به لرزه مى‌آيد و كوه‌ها از هم پاشيده مى‌شود مثل ريگ‌هاىپراكنده. سوره مزمّل : آيه 14.
  6.  آن روز كه لرزنده بلرزد، واز پى آن لرزه‌اى دگر افتد، در آن روز دل‌هايى سختهراسانند. ديدگان آن‌ها فرو افتاده وگويند: آيا باز ما به مغاك زمين برمى‌گرديم ؟ آياوقتى ما استخوانْ ريزه‌هاى پوسيده شديم ، زندگى را از سر مى‌گيريم ؟ ولى در حقيقت ، آنبازگشت بسته به يك فرياد است وبس ؛ وبناگاه آنان در زمينِ هموار خواهند بود. نازعات :آيات 6 ـ 14.

نوشتن دیدگاه