3 «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِى اللهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ يَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطانٍ مَرِيدٍ»

ترجمه  :
3. و بعض ناس ، كسى است كه مجادله مى‌كند درباره خداوند بدون علم و مَدركى و متابعت مى‌كند هر شيطان رانده شده را.
 
تفسير :
[معناى ناس ومجادله كفار با اهل حق وانكار توحيد صفاتى وافعالى]
(وَ مِنَ النّاسِ) «مِنْ» تبعيضيه است كه اشاره به بعض كفار است ؛ يعنى در ميانه كفار كسانى هستند (مَنْ يُجادِلُ فِى اللهِ) [جدل و] مباحثه و معارضه است و كلمه «فى الله» دعاوى است كه بسيارى از كفّار داشتند، شريك براى او قرار دادند، ملائكه را دختران خدا گفتند، عُزير و عيسى را پسران خدا پنداشتند، خدا را جسم دانستند و ساير مزخرفات كه در مذاهب باطله است . حتّى كسانى كه در توحيد صفاتى و افعالى مخالفت كردند (بِغَيْرِ عِلْمٍ).
 
[در بيان اطلاقات علم وجهل وطبقات آنان]
از براى علم دو اطلاق است: يكى ، مقابل جهلِ دانا و نادان، و ديگر، مقابل ظنّ و شك و وهم . و جهل هم دو اطلاق دارد: بسيط و مركّب. جهل مركّب آنكه نداند و نداند كه نداند، و بسيارى از اين طبقات جاهل مركّب هستند. خيال مى‌كنند كه عالم هستند و نمى‌دانند كه جاهل هستند و بر مُدعاى خود دليلى ندارند. فقط تقليد آبا، و بالاخص در اين عصر حاضر بسيارى هستند كه اصل وجود خدا را منكرند و غير از محسوسات به هيچ امرى معتقد نيستند.
 
[انواع شيطان]
(وَ يَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطانٍ مَرِيدٍ) «شياطين» بسيار هستند، شياطين جنّى و انسى و مبلغين سوء و هر كدام دستوراتى دارند و توابع آن‌ها هم بسيارند.

نوشتن دیدگاه