پرسش. حضرت ابوطالب و امام علي(ع) در جريان «شعب ابوطالب» چگونه پيامبر را ياري كردند؟
هنگامى كه قريش، پيامبر اکرم و مسلمانها را در يك محاصره اقتصادى و اجتماعى و سياسى شديد قرار دادند و روابط خود را با آنها قطع كردند، ابوطالب يگانه حامى و مدافع حضرت، سه سال از همه كارهاى خود دست كشيد و بنى هاشم را به درّهاى كه در ميان كوههاى مكه قرار داشت و به شعب ابوطالب معروف بود برد و آنجا سكنى گزيد. علامه اميني ـ قدس سره ـ مي نويسد: بنوهاشم و بنوالمطلب به سوي ابي طالب آمده و همراه با او در شِعْب داخل شدند.( الغدير، ج 7، ص 363. تهران 1366 هـ . ش)
مورخان می نویسند: زماني كه ابوطالب احساس كرد مشركان قريش براي كشتن رسول خدا ـ ص ـ متحد شده اند، فرزندان عبدالمطلب را جمع نموده، دستور داد تا رسول خدا را درون شِعْبِ خود جاي دهند و از او حفاظت كنند.
شب هنگام كه همه به خواب مي رفتند ابوطالب، رسول خدا ـ ص ـ را از بستر بيرون برده، يكي از فرزندان يا برادران و يا پسرعموهاي خود را به جاي آن حضرت مي خوابانيد تا پيامبر از توطئه احتمالي دشمن جان سالم بدر برد.( اتحاف الوري باخبار ام القري، ص 284. انساب الاشراف،ج 1،ص 230،مغازی رسول الله لعروه بن زبیر،ص 114)
در بعضی از گزارشات نام آن شخصی که به جای پیامبر می خوابید را امیرالمومنین علی علیه السلام ذکر کرده اند و آمده که: حضرت ابوطالب فداكارى را بجائى رسانيد كه اضافه بر ساختن برجهاى مخصوصى براى جلوگيرى از حمله قريش هر شب پيامبر را از خوابگاه خود بلند مىكرد و جايگاه ديگرى براى استراحت او تهيه مىنمود و فرزند دلبندش امام على (ع) را بجاى او مىخوابانيد(البدایه و النهایه، ج 3، ص 84) و هنگامى كه على (ع) مىگفت: پدر جان من با اين وضع بالاخره كشته خواهم شد، پاسخ مىدهد: عزيزم بردبارى را از دست مده هر زنده به سوى مرگ رهسپار است من ترا فداى فرزند عبدالله نمودم جالب توجّه اينكه على (ع) در جواب پدر مىگويد: پدرجان اين كلام من نه به خاطر اين بود كه از كشته شدن در راه محمد (ص) هراسى دارم، بلكه بخاطر اين بود كه مى خواستم بدانى چگونه در برابر تو مطيع و آماده براى يارى احمدم. (شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 14، ص 63)
در زمانی که پیامبر و بنی هاشم در شعب بودند، علي بن ابي طالب ـ ع ـ علاوه بر حفاظت از پیامبر گاهی اوقات مخفيانه از شِعْبِ خارج شده، غذا و امكانات تهيه و آن را با خود به درون شِعْبِ مي آورد.( الصحيح من سيره النبي، ج 2، ص 109. قم 1400 هـ . ق.)
پس از مدت کوتاهی که از ماجرای شعب گذشت حضرت ابوطالب از دنیا رفت.
عبيد بن زراره از امام صادق ـ ع ـ نقل مي كند كه فرمود: هنگامي كه ابوطالب وفات يافت جبرائيل بر رسول خدا ـ ص ـ نازل شده و گفت: «يا مُحمّد اُخْرُجْ مِنْ مَكّه... اي محمد از مكه خارج شو!» كه در اين شهر ياوري براي تو نيست. قريش نيز بر رسول خدا ـ ص ـ هجوم آوردند آن حضرت نيز ترسان بيرون شد تا به كوهي در مكه كه به آن حَجون مي گفتند رسيد.( اصول كافي، ج 1، ص 449، چاپ بيروت. وافي، ج 3، ص 700)
این روایت نشان می دهد که تا چه اندازه وجود حضرت ابوطالب برای پیامبر ارزشمند بوده است.
کمکهای ابوطالب و اميرالمومنين در شعب به پيامبر
- بازدید: 871