81 «وَ ما أَنْتَ بِهادِى الْعُمْىِ عَنْ ضَلالَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلّا مَنْ يُوْمِنُ بِآياتِنا فَهُمْ مُسْلِمُونَ»
 
ترجمه :
81. و نيستى تو هدايت كننده كوران از ضلالت و گمراهى. آن‌ها [را] نمى‌شنوانى مگر كسانى كه ايمان آورند به آيات ما، پس آن‌ها تسليم شدگان هستند[1] .
 
تفسير :
[ثمربخش نبودن هدايت كوردلان]
انسان اگر در جاده راه را گم كند محتاج به دليل و راهنما هست. خداوند براى راهنمايى بشر كه در تِيه ضلالت[2]  افتاده و راه به جايى ندارد، از لطف و كرمش انبيا ]را[ فرستاده كه راه را به آن نشان دهند، ولى وظيفه انبيا اين نيست كه دست او را بگيرند و به راه ببرند، چون عنوان جبر و سلب اختيار مى‌شود. فقط وظيفه آن‌ها راهنمايى است، ولى اين راهنمايى فايده دارد براى كسى كه چشم بصيرت داشته باشد و راه حق را از راه‌هاى باطل تميز دهد و راهى كه به آن نشان دهند بگيرد و برود، ولى كور، راهنمايى براى او نتيجه ندارد. اين است كه مى‌فرمايد: (وَ ما أَنْتَ بِهادِى الْعُمْىِ عَنْ ضَلالَتِهِمْ) اين كفار و مشركين چشمِ قلب آن‌ها كور شده [بر اثر] حب جاه و دنيا و بغض و عداوت و تقليد آبا و مضار ديگر، لكن كورى به حدى نيست كه قابل معالجه نباشد و سلب اختيار كند. اگر اين موانع را بر طرف كند و معالجه كند باز مى‌شود، لكن هيهات هيهات (إِنْ تُسْمِعُ) «إن» نافيه است، يعنى نمى‌توانى شنوا كنى.
(إلّا مَنْ يُوْمِنُ بِآياتِنا)؛ به انبيا و معجزات آن‌ها و آثار قدرت الهى در مخلوقات و معرفت به احوال سابقين كه در اثر ايمان به انبيا نجات يافتند و در اثر تكذيب آن‌ها به چه عقوباتى هلاك شدند، اين‌ها توجه دارند و گوش شنوا دارند و فرمايشات انبيا در آن‌ها اثر مى‌گذارد، پند مى‌گيرند، هدايت مى‌شوند، گوش به فرمايشات تو مى‌دهند.
(فَهُمْ مُسْلِمُونَ) تسليم اوامر الهى و دستورات دينى [مى‌شوند] و اطاعت خدا و رسول و دورى از نافرمانى مى‌كنند و ممكن است مراد مقام تسليم باشد كه فوق مقام رضا است. در آنچه براى آن‌ها تقدير شده از نعمت و بلا، تمام را عين صلاح مى‌دانند.

________________________________________________________________________

[1] .  ترجمه ديگر: و راهبر كوران [و بازگرداننده] از گمراهى‌شان نيستى. تو جز كسانى را كه به نشانه‌هاى ما ايمان آورده‌اند و مسلمانند، نمى‌توانى بشنوانى.
[2] .  تيه ضلالت: وادى گمراهى.

نوشتن دیدگاه