این، گزارشی است کوتاه از همه چیزهایی که آنها را فقط می توان در حرم حضرت امام رضا(ع) دید.
بارگاه نورانی حضرت امام رضا(ع) در مشهد، سالهاست که پذیرای زایران هشتمین امام شیعیان است. حرم مطهری که هرسال در روزهای مختلف، حجم عظیمی از زایران ایرانی و شیعیان سایر کشورها را در خود جای می دهد. در این بارگاه نورانی، مثل بقیه زیارتگاه ها وسایل مختلفی برای استفاده خادمان و کارکنان وجود دارد. اما بعضی از این وسایل، منحصر به بارگاه نورانی امام رضا(ع) است و به قولی، «اختصاصی» همین جاست. این گزارش، شما را با بعضی از این ابزار و وسایل آشنا می کند. چیزهایی که فقط می شود در حرم مطهر امام رضا(ع) دید:
ابزار نقاره زنی
چهار نوع طبل و کرنا و لوازم متعلق به آن، از جمله ابزاری است که در اتاق مخصوص نقاره زنی حرم مطهر نگهداری می شود. طبل ها از کاسه هاي بزرگ و کوچک مسي و چدني است که پوست دباغي شده بر روي آن کشيده شده و با دو چوب ساده به طول تقريبي بيست سانتي‌متر نواخته مي شوند و کرناها سازهاي بادي به طول تقريبي 100 تا 120 سانتي‌متر است که از جنس مس يا برنج ساخته شده و آب کُرم داده شده اند. طبل ها و کرناها در مشهد ساخته مي شوند.

دوشاخه کفشداري نقره
این دوشاخه کفشداری قدیمی که الان در موزه مرکزی آستان قدس نگهداری می شود، 202 سانتي‌متر طول و 6 سانتی متر عرض دارد.اين اثر از ميراث آستان قدس رضوي است که در حرم مطهر و در بخش کفشداري استفاده مي‌شده است. اين دوشاخه از جنس نقره بوده و دو کفش نقره‌اي نيز به دو شاخه‌ي آن آويزان است. جنس دسته‌ي اين دوشاخه از چوب است که ورقه‌هايي از جنس نقره روي آن کار شده و دو شاخه‌ي فولادي نيز به سر چوب متصل شده است. در يکي از ورقه‌ها به خط شکسته نستعليق کتيبه‌ي «...عهد توليت جليله ميرزا...» حک شده است که به دليل ناقص بودنش احتمال مي‌رود که اين تکه از ورقه‌ي فلزي از جايي کنده شده و به اين قسمت متصل شده است.
دوشاخه ي متصل شده به اين دسته‌ي چوبي با دسته‌اي کوتاه و به‌وسيله‌ي فشار و چکش‌کاري اتصال يافته است. کفش‌هاي آويزان به اين دوشاخه درويشي‌مانند، نقره‌اي و با تزئين‌هاي اسليمي و کنده‌کاري شده‌اند. اندازه‌ي اين کفش‌ها8×3 سانتي‌متر است.

جاروي پر طاووس

این جارو همان طور که از نامش پیداست، با پرهای طاووس  ساخته شده است. این جارو 102/5 سانتیمتر طول دارد. یعنی دقیقا به اندازه واقعی پر طاووس. عرض‌ دهانه‌‌ي بالای جارو هم 13 سانتیمتر است.
این جارو را  زنی به نام «حاجیه نواب والده سالار» در سال 1263 هجری قمری یعنی نزدیک به 170 سال پیش وقف حرم مطهر امام رضا (ع) کرده بود.دسته‌ي اين جاروي پرطاووس با دسته‌پوش مرواريددوزي شده‌اي پوشانده شده است. تعداد پرهاي طاووس به کار رفته در اين جارو در حال حاضر 90 پر است ولي تعداد پرهاي اوليه 100 پر بوده است. تزيينات پارچه‌ي دسته‌پوش از جنس مخمل قهوه‌اي تيره، ابريشمي‌ و به شکل ذوزنقه است. ساق بزرگ ذوزنقه محل نگهداري پرهاست و ساق کوچک‌تر داخل دسته‌ي طلا قرار دارد. جنس مواد رودوزي بيشتر از مرواريد اصل بحريني در سه اندازه‌ي مختلف است .
این جارو الان در موزه مرکزی آستان قدس نگهداری می شود.

 دست نقره
بالای ضریح مطهر امام رضا(ع) سالها محل قرارگرفتن این دست نقره ای بود.اثری که مربوط به اواخر دوره قاجار یا اوایل دوره پهلوی است و حالا از ميراث آستان قدس رضوي  محسوب می شود. شيوه‌ي ساخت آن ريخته‌گري است. دست نقره براي جمع‌آوري نذورات بالاي ضريح مطهر استفاده مي‌شده است. يک پنجه‌ي پنج انگشتي اجزاء اين دست را تشکيل داده است که انگشت‌ها از محل بندها به داخل کمي جمع شده‌اند.
دست به‌وسيله‌ي فلزي زائد که قسمت بالاي آن باريک‌تر و انتهايش برجسته و طوق‌مانند است به دسته‌اي فلزي مخروطي شکل جوشکاري شده است. به انتهاي اين دسته يک چوب بلند داخل مي‌شده و به‌وسيله‌ي اين دسته نذورات روی ضريح جمع‌آوري مي‌شده است.

منبع : مهر

نوشتن دیدگاه