41 «وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النّارِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ لا يُنْصَرُونَ»
 
ترجمه :
41. و قرار داديم اين ها را پيشوايانى كه اتباع [= پيروان] خود را دعوت مى‌كنند به سوى آتش و روز قيامت يارى كرده نمى‌شوند.
   
تفسير :
[معناى «جعل» در اين آيه]
(وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً)، معناى «جعل» اين نيست كه خداوند نصب فرموده باشد آن‌ها را براى پيشوايى در كفر و ضلالت و ظلم و فسق و فجور، چنانچه نصب فرموده انبيا و ائمه هدى را براى دين كه مى‌فرمايد: (وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلوةِ وَ إِيتاءَ الزَّكوةِ وَ كانُوا لَنا عابِدِينَ)[1]  و مى‌فرمايد: (وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ)[2]  و مى‌فرمايد: (وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمّا صَبَرُوا وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ)[3] ، بلكه مراد اين  است كه آن‌ها را به خود واگذار كرديم كه هر قدر [خواستند] در كفر و ظلم و طغيان فرو روند و خود و اتباع خود را در عذاب جهنم وارد كنند و فرداى قيامت خطاب برسد: (أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ)[4] .
(يَدْعُونَ إِلَى النّارِ) دعوت مى‌كنند به كفر و شرك و ضلالت و فسق و فجور و ظلم و اين جمله شامل جميع دعات باطله مى‌شود از رؤساى كفر و شرك، مثل نمرود و شدّاد و فرعون و هامان و ساير رؤساى كفر و مثل خلفاى جور [و] مشايخ ثلاثه و بنى‌اميه و بنى‌العباس و رؤساى جور و مثل دعات باطله در هر عصر و زمانى كه امروز در اطراف زمين بسيار هستند و هر كدام اتباعى دارند.
(يَوْمَ الْقِيامَةِ لا يُنْصَرُونَ) نه بعض آن‌ها بعض ديگر را يارى مى‌كنند و نه كسى است كه آن‌ها را يارى كند، تماماً در اشد عذاب هستند: (فَإِنَّهُمْ يَوْمَئِذٍ فِى الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ)[5] ، (وَ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْيَوْمَ إِذْ ظَلَمْتُمْ أَنَّكُمْ فِى الْعَذابِ مُشْتَرِكُونَ)[6] .

____________________________________________________

[1] .  و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما هدايت مى‌كردند و به ايشان انجام دادن كارهاى نيك و بر پا داشتن نماز و دادن زكات را وحى كرديم و آنان پرستنده ما بودند.سوره انبياء: آيه 73.
[2] .  و آنان را پيشوايان مردم گردانيم و ايشان را وارث زمين كنيم . همين سوره: آيه 5.
[3] .  و چون شكيبايى كردند و به آيات ما يقين داشتند، برخى از آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما مردم را هدايت مى‌كردند. سوره سجده: آيه 24.
[4] .  فرعونيان را در سخت‌ترين انواع عذاب درآوريد. سوره غافر (مؤمن): آيه 46.
[5] .  پس در حقيقت آنان در آن روز در عذاب شريك يكديگرند. سوره صافات: آيه 33.
[6] .  و امروز هرگز پشيمانى براى شما سود نمى‌بخشد، چون ستم كرديد، در حقيقت شما درعذاب مشترك خواهيد بود. سوره زخرف: آيه 39.

نوشتن دیدگاه