43 «وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ مِنْ بَعْدِ ما أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ الاُْولى بَصائِرَ لِلنّاسِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ»
 
ترجمه :
43. و هرآينه به تحقيق داديم موسى را كتاب كه تورات باشد از بعد آنچه هلاك كرديم قرن هاى اولى ها را كه اين كتاب تورات باعث بينايى هاى زيادى بود براى ناس و هدايت كننده بود و رحمت، باشد كه آن ها متذكر شوند[1] .
 
تفسير :
[مستند نبودن تورات فعلى]
(وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ) اى كاش كتاب موسى را كه تورات باشد از بين نبرده بودند و يك مزخرفات و كفرهايى به جاى او به نام تورات نگذاشته بودند. حقير در الكلم الطيب از كتب عهد قديم يهود كه كتب وحى مى‌دانند اثبات كرده‌ام كه سه مرتبه تواتر يهود منقطع شد و نامى از تورات ميان بنى‌اسرائيل باقى نبود: يك مرتبه از بعد از موسى تا زمان حلقيا كه گفت من تورات را در كثافات بيت‌المقدس يافتم كه تمام سند تورات منتهى مى‌شود به يك نفر حلقيا و پس از آن باز سلاطين مشركين همين تورات حلقيا را از بين بردند و سوزانيدند تا زمان عزراى كاهن كه او گفت من پيدا كردم كه تورات حلقيا هم از بين رفت و تمام سند منتهى مى‌شود به عزراء. پس از آن بخت النصر تمام اورشليم را تصرف و متجاوز از يك ميليون يهود را كشت و نامى از تورات نبود تا 35 سال بعد از عروج مسيح يك نفر مسموعاتى كه شنيده بود با افسانه‌هاى زياد به نام تورات بين يهود منتشر نمود. مستدعى هستم مراجعه فرماييد[2] .
(مِنْ بَعْدِ ما أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ الاُْولى) «قرون اولى»؛ قرن نوح و هود و صالح و لوط و شعيب، حتى قرن خود موسى كه فرعونيان هلاك شدند، زيرا پس از هلاكت فرعونيان مدتى گذشت تا تورات نازل شد.
(بَصائِرَ لِلنّاسِ) بينايى در توحيد و تصديق انبيا و احكام الهى (وَ هُدىً) كه موجب هدايت به صراط مستقيم و دين حق (وَ رَحْمَةً) مشمول تفضلات الهى در دو عالم شوند (لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ) لكن متذكر نشدند و «لعل» براى ترديد نيست، بلكه مراد [اين است كه] بايد متذكر شوند، ولى نشدند.

____________________________________________

[1] .  ترجمه ديگر: وبه راستى، پس از آنكه نسل‌هاى نخستين را هلاك كرديم، به موسى كتاب داديم كه دربردارنده روشنگرى‌ها ورهنمود ورحمتى براى مردم بود، اميد كه آنان پند گيرند.
[2] .  الكلم الطيب: ص210.

نوشتن دیدگاه