46 «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ»
ترجمه:
46. هر كس عمل صالحى [= شايستهاى] به جا آورد نفعش عايد خودش مىشود،
و هر كس سيئه [= بدى] مرتكب شود ضررش عايد خودش مىگردد. و نيست پروردگار
تو، ظلم كننده به بندگان خود.
تفسير:
[خصوصيات عمل صالح]
«مَنْ عَمِلَ صالِحاً» عمل صالح عملى است كه تام الاجزاء و الشرايط و خالى از
موانع [باشد] و اگر شرايط قبول را هم مراعات كند، اصلح مىشود و از شرايط صحت
كل اعمال، ايمان است، بلكه موافات كه بقاى ايمان باشد تا آخرين نفس. «فَلِنَفْسِهِ»
نفعش و فوايد و مثوبات دنيوى و اخروى او عايد خود او مىشود و آنها بسيار است.
اما دنيوى، نورانيت قلب، قوؤ ايمان، توفيق بيشتر، قرب به رحمت الهى، توسعؤ رزق،
دفع بليات، اطمينان قلب، رضاى الهى، خشنودى پيغمبر و ائمؤ طاهرين عليهمالسلام و آمرزش
گناهان و طول عمر و معاشرت با صلحا و مشمول ادعيؤ آنها و دورى شيطان و قضاى
حوائج و ايمنى از شر اشرار و غير اينها. و اما الاُخروى، راحتى قبض روح، توسعؤ قبر
و روشنايى آن و بشارات ملائكه و حشر با ارواح مقدسه انبيا و ائمّه و صلحا و دخول
در صف اصحاب يمين و سهولت حساب و عبور از صراط و ثقل ميزان و قبولى
شفاعت او الى دخول الجنة[1]، تمام عايد نفس خود مىشود؛ خردلى نفعى به خدا و
رسول و ائمّه و غير اينها ندارد. «وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها» تمام ضررش، دنيوى و اخروى،
متوجه خودش مىشود و خردلى به دستگاه الهى و به مقام انبيا و ائمه و صلحا ضررى
وارد نمىشود:
هر چه كنى به خود كنى
گر همه نيك و بد كنى
گر جملؤ كائنات كافر گردند
بر دامن كبرياش ننشيند گرد
«وَ ما رَبُّكَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ»، «إِنَّ اللّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ»[2]، «وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ
ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ»[3].
[1] . به تعبير ديگر: پذيرفتن شفاعت او تا ورود به بهشت.
[2] . در حقيقت، خدا هموزن ذرّهاى ستم نمىكند. سوره نساء: آيؤ 40.
[3] . و ما به آنان ستم نكرديم، ولكن آنان به خودشان ستم كردند. سوره هود: آيؤ 101.
آیه 46 «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ..»
- بازدید: 1219