31 «وَ قالُوا لَوْ لا نُزِّلَ هذَا الْقُرْآنُ عَلى رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ»

ترجمه:
31. و گفتند: چرا اين قرآن نازل نشد بر مردى از دو قريه كه با عظمت باشد؟[1]
 
تفسير:
[تفاسير مختلف از مصاديق آيه شريفه]
قريتين مكه و طائف است و در رَجُل عظيم، مفسرين اختلاف كردند كه كيست.
ولى در خبر از حضرت صادق عليه‏السلام است كه مراد آن‏ها عُروة بن مسعود است[2]. ولى
مفسرين بعضى گفتند: مراد وليد بن مُغيره است از مكه و ابا مسعود، عُروة بن مسعود
الثَقَفى از طائف[3]. و بعضى گفتند: عُتبة بن ابى‏ربيعه از مكه و ابن عبدياليل از طائف[4]
و بعضى گفتند: وليد بن مُغيره از مكه و حبيب بن عمرو الثَقَفى از طائف[5]. و مراد از
عظيم چون اين‏ها داراى ثروت زياد و صاحب قبيله بودند. مى‏گوييم اگر امر چنين
است، پس بايد نُمرود و شَدّاد و فرعون افضل از ابراهيم و هود و صالح و موسى باشند
و اين تَوهّم در دماغِ [= مغز سر ]بسيارى هست حتى يزيد به آيه «قُلِ اللّهُمَّ مالِكَ
الْمُلْكِ»[6] الآية تمسّك كرد بر اَفضليت خود بر ابى عبداللّه‏ عليه‏السلام. حتى قوم نوح به نوح
گفتند: «وَ اتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ»[7] كه فقرا را ارذل دانستند و اين رشته سر دراز دارد در هر
عصر و زمانى. و غافل از اينكه دولت و مِكنت و عُدَّت[8] شرط رسالت نيست. عصمت
و طهارت و حسب و نسب پاك و افضليت در اخلاق و صفات و افعال و صاحب
معجزه و دليل و برهان قطعى و خالى از امراض مُتَنفّره[9] و از نقائص خَلقى است.
چنانچه در كلم الطيب در بحث نبوّت عامه مفصلاً بيان كرده‏ايم[10] و خداوند مى‏داند چه
كسى لياقت اين مَنصب را دارد. «اللّه‏ُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَهُ»[11] لذا مى‏فرمايد:

[1] .  ترجمه ديگر: و گفتند: «چرا اين قرآن بر مردى بزرگ از آن دو شهر فرود نيامده است؟»
 
[2] .  ر.ك: تفسير قمى: ج2، ص256 و بحارالأنوار: ج9، ص236.
 
[3] .  ر.ك: تفسير ابن ابى حاتم: ج10، ص3282؛ تفسير بغوى: ج3، ص452 و مجمع البيان: ج9، ص71.
 
[4] .  تفسير مجاهد: ج2، ص581؛ تفسير ثعلبى: ج8، ص332 و مجمع البيان: ج9، ص71.
 
[5] .  ر.ك: تفسير التبيان: ج9، ص195؛ تفسير سمعانى: ج5، ص99 و مجمع البيان: ج9، ص71.
 
[6] .  بگو: «بار خدايا، تويى كه فرمانروايى». سوره آل عمران: آيه 26.
 
[7] .  حال آنكه فرومايگان از تو پيروى كرده‏اند؟ سوره شعراء: آيه 111.
 
[8] .  مِكنت: قدرت و توانايى. عُدّت: ساز و برگ.
 
[9] .  بيمارى‏هايى كه واگير باشند و باعث دورى و فرار از بيمار شوند؛ تنفّرزا.
 
[10] .  ر.ك: الكلم الطيب: ص142.
 
[11] .  خدا بهتر مى‏داند رسالتش را كجا قرار دهد. سوره انعام: آيؤ 124.

نوشتن دیدگاه