اءدعيه براى اندوه و غم و خوف و غيره
در ذكر بعض دعاهاى وارده براى دفع اندوه و غم و خوف و غيره و مشتمل است بر دوازده دعا
اوّل روايت شده از حضرت امام محمّد باقر عليه السلام كه چون نازل شد به تو امرى كه از آن ترسانى رو كن به سوى قبله و دو ركعت نماز گذار پس بگو:
يا اَبْصَرَ النّاظِرينَ وَ يا اَسْمَعَ السّامِعينَ وَ يا اَسْرَعَ الْحاسِبينَ وَ يا اَرْحَمَ
اى بيناترين بينايان و اى شنواترين شنوايان و اى تندترين حسابگران و اى مهربانترين
الرّاحِمينَ
مهربانان
بگو اين كلمات را هفتاد مرتبه و در هر مرتبه كه گفتى حاجت خود را با آن ذكر كن
بجهت همّ و غمّ و اندوه و بلائى
دوّم از حضرت رسول صلى الله عليه و آله مرويست كه فرمود هر كه را برسد همّى يا غمىّ يا اندوهى يا بلائى يا شدّتى پس بگويد:
اَللَّهُ رَبّى لا اُشْرِكُ بِهِ شَيْئاً تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَىِّ الَّذى لايَمُوتُ
خدا پروردگار من است كه شريك نسازم به او چيزى را توكل كنم بر زنده اى كه هرگز نميرد
دعاى حضرت يوسف عليه السلام جهت خارج شدن از چاه
سوّم از حضرت صادق عليه السلام منقول است كه چون برادران يوسف حضرت يوسف را در چاه افكندند جبرئيل عليه السلام آمد نزد او و گفت چه مى كنى در اينجا اى پسر، جناب يوسف عليه السلام گفت برادرانم مرا افكندند در اين چاه گفت دوست دارى كه بيرون آيى از آن گفت اين بسته به مشيّت خداوند عَزّوجلّ است اگر خواست بيرون خواهد آورد مرا جبرئيل گفت كه حق تعالى مى فرمايد بخوان مرا به اين دعا تا تو را از چاه بيرون آورم گفت كدامست آن دعا گفت بگو:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ بِاَنَّ لَكَ
خدايا از تو خواهم كه تو را است
الْحَمْدَ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ الْمَنّانُ بَديعُ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ ذُوالْجَلالِ وَالاِْكْرامِ
ستايش و معبودى جز تو نيست كه بسى منت گذار و پديدآرنده آسمانها و زمين و صاحب جلالت و بزرگوارى هستى
اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَجْعَلَ لى مِمّا اَنَا فيهِ فَرَجَاً وَ مَخْرَجَاً
كه درود فرستى بر محمّد و آل محمّد و قرار دهى براى من در آنچه در آن هستم گشايش و فرجى
پس كاروان آمد و او را بيرون آورد همچنانكه حق تعالى قصه او را در قرآن مجيد ذكر فرموده
چهارم از حضرت صادق عليه السلام منقولست كه هرگاه ترسيدى از امرى پس بگو:
اَللّهُمَّ اِنَّكَ لايَكْفى مِنْكَ اَحَدٌ وَ اَنْتَ تَكْفى مِنْ كُلِّ اَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فَاكْفِنى كَذا
خدايا تو چنانى كه كفايت نكند از تو هيچكس ولى تو هريك از آفريدگانت را كفايت كنى پس كفايت كن از من چنين
وَ كَذا
و چنان را
و در حديث ديگر فرمود مى گوئى :
يا كافِياً مِنْ كُلِّ شَىْءٍ وَلايَكْفى مِنْكَ شَىْءٌ
اى كفايت كننده از هر چيز و چيزى نيست كه از تو كفايت كند
فِى السَّمواتِ وَالاَْرْضِ اِكْفِنى ما اَهَمَّنى مِنْ اَمْرِ الدُّنْيا وَالاْ خِرَةِ وَ صَلِّ عَلى
در آسمانها و زمين كفايت كن آنچه مرا به اندوه انداخته از كار دنيا و آخرتم و درود فرست بر
مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
محمّد و آلش
و فرمود حضرت صادق عليه السلام كه هر كسى كه داخل شود بر سلطانى كه از او بترسد پس بگويد:
بِاللَّهِ اَسْتَفْتِحُ وَ بِاللَّهِ اَسْتَنْجِحُ وَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ اَتَوَجَّهُ اَللّهُمَّ
بوسيله خدا پيروزى جويم و به خدا كاميابى طلبم و به محمّد صلى الله عليه و آله رو كنم خدايا
ذَلِّلْ لى صُعُوبَتَهُ وَ سَهِّلْ لى حُزُونَتَهُ فَاِنَّكَ تَمْحُو ما تَشآءُ وَ تُثْبِتُ وَ عِنْدَكَ اُمُّ
رام كن برايم دشواريش را و هموار كن برايم ناهمواريش را كه تو محو كنى آنچه را خواهى و پابرجاكنى و پيش تو است
الْكِتابِ
دفتر اصلى كتاب
و بگويد نيز:
حَسْبِىَ اللَّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ
بس است مرا خدا معبودى جز او نيست بر او توكل كنم و او است پروردگار عرش
الْعَظيمِ وَ اَمْتَنِعُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ مِنْ حَوْلِهِمْ وَ قُوَّتِهِمْ وَ اَمْتَنِعُ بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ
عظيم و خود را نگهدارم به نيرو و جنبش خدا از جنبش و نيروى ايشان و نگهدارم خود را به پروردگار سپيده دم از
شَرِّ ما خَلَقَ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ
شر آنچه آفريده و جنبش و نيرويى نيست جز به خدا
پنجم روايت شده كه اين دعاى حضرت باقرعليه السلام است در امرى كه حادث شود
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْلى
خدايا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بيامرز مرا
وَارْحَمْنى وَزَكِّ عَمَلى وَ يَسِّرْ مُنْقَلَبى وَاهْدِ قَلْبى وَ آمِنْ خَوْفى وَ عافِنى فى
و به من رحم كن و عملم را پاك كن و آسان كن بازگشتگاهم را و هدايت كن دلم را و امان بخش ترسم را و عافيت ده در
عُمْرى كُلِّهِ وَ ثَبِّتْ حُجَّتى وَ اغْفِرْ خَطاياىَ وَ بَيِّضْ وَجْهى وَاعْصِمْنى فى
همه عمرم و پابرجا كن حجتم را و بيامرز گناهانم را و سفيد گردان رويم را و نگاهم دار در
دينى وَ سَهِّلْ مَطْلَبى وَ وَسِّعْ عَلَىَّ فى رِزْقى فَاِنّى ضَعيفٌ وَ تَجاوَزْ عَنْ
دينم و آسان كن خواسته ام و فراخ گردان روزيم را زيرا كه من ناتوانم و در گذر از
سَيِّئِ ما عِنْدى بِحُسْنِ ما عِنْدَكَ وَلاتَفْجَعْنى بِنَفْسى وَلاتَفْجَعْ لى حَميماً
بدى آنچه نزد من است به خوبى آنچه پيش تو است و داغدارم مكن به خودم و داغدار مكن خويشانم را
وَهَبْ لى يا اِلهى لَحْظَةً مِنْ لَحَظاتِكَ تَكْشِفُ بِها عَنّى جَميعَ مابِهِ ابْتَلَيْتَنى وَ
و ببخش به من معبودا توجهى از توجهاتت را كه برطرف كنى بدان تمام گرفتاريهايم را و بازگردانى بدان
تَرُدُّبِها عَلَىَّ ما هُوَ اَحْسَنُ عادَتِكَ عِنْدى فَقَدْ ضَعُفَتْ قُوَّتى وَ قَلَّتْ حيلَتى
بر من آنچه را بهترين شيوه تو است در پيش من زيرا كه نيرويم سُست و چاره ام كم شده و
وَانْقَطَعَ مِنْ خَلْقِكَ رَجآئى وَ لَمْ يَبْقَ اِلاّ رَجآؤُكَ وَ تَوَكُّلى عَلَيْكَ وَ قُدْرَتُكَ
بريده از خلق تو اميدم و برايم بجاى نمانده جز اميد به تو و توكلم بر تو، و نيروى تو
عَلَىَّ يا رَبِّ اَنْ تَرْحَمَنى وَ تُعافِيَنى كَقُدْرَتِكَ عَلَىَّ اَنْ تُعَذِّبَنى وَ تَبْتَلِيَنى
بر من پروردگارا براى رحم بر من و عافيتم همانند نيروى تو است بر من كه عذابم كنى و گرفتارم سازى
اِلهى ذِكْرُ عَوآيِدِكَ يُؤْنِسُنى وَ الرَّجآءُ لاِِنْعامِكَ يُقَوّينى وَ لَمْ اَخْلُ مِنْ نِعَمِكَ
خدايا ياد نعمتهايت آرامم كند و اميد نعمت بخشيت نيرويم دهد و هيچگاه بيرون نبوده ام از نعمتهايت از
مُنْذُ خَلَقْتَنى فَاَنْتَ رَبّى وَ سَيّدِى وَ مَفْزَعى وَ مَلْجَاى وَ الْحافِظُ لى وَالذّآبُّ
آن روز كه خلقم كرده اى پس تويى پروردگار و آقا و پناهگاه و ملجاء من و نگهبانم و دفاع كننده از من
عَنّى وَالرَّحيمُ بى وَ الْمُتَكَفِّلُ بِرِزْقى وَ فى قَضآئِكَ وَ قُدْرَتِكَ كُلُّ ما اَنَا فيهِ
و مهربان به من و كفالت كننده روزيم و در قضا و قدرت تو است هرچه من در آنم
فَلْيَكُنْ يا سَيِّدى وَ مَوْلاىَ فيما قَضَيْتَ وَ قَدَّرْتَ وَ حَتَمْتَ تَعْجيلُ خَلاصى
پس چنان باشد اى آقاى من و سرورم در آنچه حكم و مقدر و مسلم فرموده اى تعجيل در خلاص
مِمّا اَنَا فيهِ جَميعِهِ وَالْعافِيَةُ لى فَاِنّى لا اَجِدُ لِدَفْعِ ذلِكَ اَحَداً غَيْرَكَ وَلا اَعْتَمِدُ
شدنم از آنچه من درآنم همه آن و تندرستيم زيرا من نيابم براى رفع آن هيچكس را جز تو و تكيه نكنم
فيهِ اِلاّ عَلَيْكَ فَكُنْ ياذَا الْجَلالِ وَالاِْكْرامِ عِنْدَ اَحْسَنِ ظَنّى بِكَ وَ رَجآئى لَكَ
در آن جز بر تو پس بوده باش اى داراى جلالت و بزرگوارى در نزد بهترين گمانى كه به تو دارم و بهترين اميدم
وَارْحَمْ تَضَرُّعى وَاسْتِكانَتى وَ ضَعْفَ رُكْنى وَ امْنُنْ بِذلِكَ عَلَىَّ وَ عَلى كُلِّ
بر تو و رحم كن بر زارى و بيچارگى و سستى اساس و پايه ام و منت نِه بدان بر من و بر هر
داعٍ دَعاكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
خواننده اى كه تو را بخواند اى مهربانترين مهربانان و درود خدا بر محمّد و آلش باد
دعاى على بن الحسين عليه السلام
ششم از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام منقول است كه فرمود حضرت علىّ بن الحسين عليه السلام مى فرمود باكى ندارم هرگاه بگويم اين كلمات را اگر جمع شوند براى ضرر من جن و انس
بِسْمِ اللَّهِ وَ
بنام خدا و
بِاللَّهِ وَ مِنَ اللَّهِ وَ اِلَى اللَّهِ وَ فى سَبيلِ اللَّهِ وَ عَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ
بذات خدا و از جانب خدا و بسوى خدا و در راه خدا و بر كيش رسول خدا درود خدا بر او
وَ آلِهِ اَللّهُمَّ اِلَيْكَ اَسْلَمْتُ نَفْسى وَ اِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهى وَ اِلَيْكَ اَلْجَاْتُ
و آلش باد خدايا به تو تسليم كردم خودم را و بسويت توجه دادم رويم را و به تو
ظَهْرى وَ اِلَيْكَ فَوَّضْتُ اَمْرى اَللّهُمَّ احْفَظْنى بِحِفْظِ الاْيمانِ مِنْ بَيْنِ يَدَىَّ وَ
پشت خود را گرم كردم و به تو واگذاردم كارم را خدايا حفظ كن مرا به حفاظت ايمان از پيش رويم و
مِنْ خَلْفى وَ عَنْ يَمينى وَ عَنْ شِمالى وَ مِنْ فَوْقى وَ مِنْ تَحْتى وَ ما قِبَلى
از پشت سرم و از راست و از چپم و از بالاى سر و زير پايم و آنچه در پيش دارم
وَادْفَعْ عَنّى بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ فَاِنَّهُ لا حَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاّ بِكَ
و رفع كن از من به جنبش و نيروى خودت كه جنبش و نيرويى نيست جز به تو
هفتم براى دفع كربت و خوف از سلطان وارد شده بخوانند دعاءاهلبيت عليهم السلام را:
يا كائِناً قَبْلَ كُلِّشَىْءٍ وَ يا مُكَوِّنَ
اى بوده پيش از هر چيز و اى بود كننده
كُلِّشَىْءٍ وَ يا باقِياًبَعْدَ كُلِّشَىْءٍ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بى كَذا وَ
هر چيز و اى باقى پس از هر چيز درود فرست بر محمد و آل محمد و با من چنين و
كَذا
و چنان كن
بجاى كذا و كذا حاجت خود را بخواه
هشتم از حضرت امام محمّد تقى عليه السلام مروى است كه براى فرج و گشايش امر مواظبت كن بخواندن
يا مَنْ يَكْفى مِنْ كُلِّشَىْءٍ وَلايَكْفى
اى كه كفايت كند از هر چيز و كفايت نكند از او چيزى
مِنْهُ شَيْى ءٌ اِكْفِنى ما اَهَمَّنى
كفايت كن آنچه مرا به انديشه فرو برده است
نهم از حضرت امام زين العابدين عليه السلام منقولست كه مى فرمود به فرزند خود اى پسرك من هرگاه برسد مصيبتى به يكى از شماها يا نازل شود به او نازله اى وضوى كامل بگيرد و دو ركعت نماز گذارد يا چهار ركعت و بگويد در آخر آن :
يا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوى وَ يا سامِعَ كُلِّ نَجْوى وَ يا شاهِدَ كُلِّ مَلاٍَ وَ يا عالِمَ كُلِّ
اى موضع هر شكايت و اى شنواى هر راز و اى حاضر هر انجمن و اى داناى هر
خَفِيَّةٍ وَ يا دافِعَ ما يَشآءُ مِنْ بَلِيَّةٍ يا خَليلَ اِبْراهيمَ وَ يا نَجِىَّ مُوسى وَ يا
پنهان و اى جلوگير هرچه بخواهد از بلاها اى خليل ابراهيم و اى انتخاب كننده موسى و اى
مُصْطَفِىَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ اَدْعُوكَ دُعآءَ مَنِ اشْتَدَّتْ فاقَتُهُ وَ قَلَّتْ
برگزيننده محمد صلى الله عليه و آله بخوانمت خواندن كسى كه به سختى نيازمند شده و
حيلَتُهُ وَ ضَعُفَتْ قُوَّتُهُ دُعآءَ الْغَريبِ الْغَريقِ الْمُضْطَرِّ الَّذى لايَجِدُ لِكَشْفِ ما
چاره اش كم و نيرويش سست گشته خواندن دور از وطن غريق درمانده اى كه نيابد براى
هُوَ فيهِ اِلاّ اَنْتَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
برطرف شدن گرفتاريش جز تو اى مهربانترين مهربانان
پس بدرستى كه نمى خواند اين دعا را احدى مگر آنكه برطرف مى كند حق تعالى از او نازله را انشاءالله تعالى .
دهم از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام منقول است كه براى رَفع همّ و غمّ غسل مى كنى و دو ركعت نماز مى گذارى و مى گوئى :
يا فارِجَ الْهَمِّ وَ يا كاشِفَ الْغَمِّ يا رَحْمنَ الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ وَ رَحيمَهُما
اى گشاينده اندوه و اى زداينده غم اى بخشاينده دنيا و آخرت و مهرورز در آن دو
فَرِّجْ هَمّى وَاكْشِفْ غَمّى يا اَللَّهُ الْواحِدُ الاَْحَدُ الصَّمَدُ الَّذى لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ
بگشا اندوهم و برطرف كن غصه ام را اى خداى يگانه يكتاى بى نيازى كه فرزند نگيرد و
وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ اِعْصِمْنى وَ طَهِّرْنى وَ اذْهَبْ بِبَلِيَّتى
فرزند كسى نيست و نيست برايش همتايى هيچكس ، نگاهم دار و پاكم كن و گرفتاريم را برطرف كن
و بخوان آية الكرسى و معوذتين را
يازدهم روايت شده كه براى رفع همّ مى گوئى در سجده صد مرتبه :
يا حَىُّ يا
اى زنده اى
قَيُّومُ يا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ بِرَحْمَتِكَ اَسْتَغيثُ فَاكْفِنى ما اَهَمَّنى وَلا تَكِلْنى اِلى
پاينده اى كه معبودى جز تو نيست به رحمت تو پناه برم پس كفايت كن آنچه برايم اهميت دارد و وامگذارم
نَفْسى
به خودم
دوازدهم از حضرت موسى بن جعفرعليه السلام منقول است كه به سماعه فرمود كه اى سماعه هر وقت كه از براى تو حاجتى باشد نزد حق تعالى پس بگو:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ
خدايا از تو خواهم
بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِي فَاِنَّ لَهُما عِنْدَكَ شَاْناً مِنَ الشَّاْنِ وَ قَدْراً مِنَ الْقَدْرِ فَبِحَقِّ
به حق محمّد و على زيرا آن دو را نزد تو منزلتى است از منزلتها و مقامى است از مقامها پس به حق
ذلِكَ الْشَّاْنِ وَ بِحَقِّ ذلِكَ الْقَدْرِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَفْعَلْ
آن منزلت و به حق اين مقام كه درود فرستى بر محمّد و آل محمّد و بكنى درباره من
بى كَذا وَ كَذا
چنين و چنان
پس بدرستى كه چون روز قيامت شود نماند ملك مقرّبى و نه پيغمبر مرسلى و نه مؤ من ممتحنى مگر آنكه او محتاج است بسوى محمّد و على صلواتُ اللَّهِ عَليهما وآلِهِما در آن روز. فقير گويد: كه ابن ابى الحديد نقل كرده از حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام كه فرمود وقتى سؤ ال كردم از حضرت رسول صلى الله عليه و آله كه دعا كند براى من به مغفرت فرمود دعا خواهم كرد پس برخاست و نماز گذاشت و دست به دعا برداشت گوش دادم به دعاى آن حضرت شنيدم مى گويد اَللّهُمَّ بِحَقِّ عَلِي عِنْدَكَ اِغْفِرْ لِعَلِي يعنى خدايا به حقّ علىّ نزد تو بيامرز علىّ را من گفتم يا رسول اللَّه اين چه دعائى بود كه كردى فرمود آيا كسى گرامى تر از او هست نزد خدا كه من او را شفيع خود كنم نزد او مؤ لف گويد: كه ما در باب اوّل در ذكر ادعيه سجده شكر ذكر كرديم بعض دعاهائى كه مناسبت با اين فصل داشت.
