7     «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللّه‏ِ الْكَذِبَ وَ هُوَ يُدْعى إِلَى الاْءِسْلامِ وَ
          اللّه‏ُ لا يَهْدِى الْقَوْمَ الظّالِمِينَ»

ترجمه:
7. و كيست ظالم‏تر از كسى كه افترا بزند بر خدا دروغ را و او دعوت مى‏شود به
سوى اسلام و خداوند هدايت نمى‏فرمايد قوم ستمكاران را[1].
 
تفسير:
[معرفى ظالم‏ترين افراد]
«وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللّه‏ِ الْكَذِبَ» كسانى كه معجزات انبيا را سحر
مى‏شمارند و رسالت آن‏ها را منكر مى‏شوند و از راه كذب، افترا به خدا مى‏زنند كه خدا
اين‏ها را نفرستاده و اين قرآن و كتب آسمانى را خدا نفرموده و اين دستورات از جانب
او نيست، اين‏ها ظالم‏ترين ظلمه هستند، و كيست ظالم‏تر از اين‏ها؟
«وَ هُوَ يُدْعى إِلَى الاْءِسْلامِ» دو نحوه تفسير شده: يكى آنكه مرجع ضمير «هو» به
«مَن» در «ممّن» برگردد كه منافقين باشند كه اظهار اسلام مى‏كنند و مع ذلك قلباً كافر
هستند. ديگر كفّار كه قلباً مى‏فهمند و يقين پيدا مى‏كنند ولى انكار مى‏كنند[2] كه مفاد:
«فَلَمّا جاءَتْهُمْ آياتُنا مُبْصِرَةً قالُوا هذا سِحْرٌ مُبِينٌ * وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ
ظُلْماً وَ عُلُوّاً فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ»[3] با اينكه او دعوت مى‏شود
به سوى اسلام.
 
[اقسام ظلم و درجات آن]
اقول: ظلم به سه قسمت [تقسيم مى‏شود]: ظلم به نفس، ظلم به غير، ظلم به دين
و هر كدام درجاتى دارد. اعلى درجاتش افتراى به خداى متعال است. زير بار معجزاتى
كه به دست انبيا داده شده و فعل مختص به خداست و از قدرت بشر و جنّ و مَلَك
خارج است نروند و اين را حمل به سحر كنند افتراى به خداى متعال است، و اين معنى
شامل جميع كفار و منافقين و مشركين مى‏شود. بلكه مى‏توان گفت كه نصب خلافت
اميرالمؤنين را بگويند پيغمبر [از] پيش خود [آورد]، براى اينكه على داماد او بود
و خدا نصب نكرده. اين‏ها از تمام كفار ظالم‏ترند، زيرا حقايق را بيشتر از آن‏ها درك
كردند، مع ذلك العياذ [باللّه‏] پيغمبر را دروغ‏گو و جعّال مى‏شمارند، خذلهم اللّه‏[4]
و شاهد بر اين دعوى آيؤ بعد است كه مى‏فرمايد:


[1].  ترجمه ديگر: و چه كسى ستمگرتر از آن كس است كه با وجود آنكه به سوى اسلام فراخوانده
مى‏شود، بر خدا دروغ مى‏بندد؟ و خدا مردم ستمگر را راه نمى‏نمايد.
 
[2].  درباره تفسير اين آيه شريفه ر.ك: جامع البيانتفسير طبرى: ج28، ص151؛ تفسير التبيان: ج9، ص59 و زبدة التفاسير: ج7، ص46.
 
[3].  و هنگامى كه آيات روشنگر ما به سويشان آمد گفتند: «اين سحرى آشكار است» و با آنكه دل‏هايشان بدان يقين داشت، از روى ظلم و تكبّر آن را انكار كردند. پس ببين فرجام فسادگران چگونه بود. سوره نمل: آيات 13 ـ 14.
 
[4].  به تعبير ديگر: خدا آنان را خوار گرداند.

نوشتن دیدگاه