آيه (28)      

ƒنَحْنُ خَلَقْناهُمْ وَ شَدَدْنا أَسْرَهُمْ وَ إِذا شِئْنا بَدَّلْنا أَمْثالَهُمْ تَبْدِيلاً
 
ترجمه :
28. ما خلق كرديم آن‌ها را و محكم كرديم قواى آن‌ها را و اجزاى بدنى آن‌ها را و اگر بخواهيم تبديل مى‌كنيم آن‌ها را به امثال آن‌ها تبديل كردنى[1] .
 
 
تفسير :
(نَحْنُ خَلَقْناهُمْ) كه از يك نطفه متعفّن نجس كه مبدأ نَشْو آدمى است.
(وَ شَدَدْنا أَسْرَهُمْ) بعضى گفتند: مفاصل آن‌ها[2] ، بعضى گفتند: قواى آن‌ها[3] ،
 

بعضى گفتند: جثه آن‌ها[4] ، بعضى گفتند: تكليف بر گردن آن‌ها گذاشتيم مثل قيد كه به  
پاى اسير مى‌زنند كه فرار نكند[5]  كه ما تعبير به كُند مى‌كنيم، بعضى گفتند: راه و چاه[6] .
 
 
اقول: ظاهراً مراد رشد است در جميع اعضا و جوارح و قواى نفسانيه از عقل و شعور و فهم و ادراك و امثال اين‌ها.
(وَ إِذا شِئْنا) اگر بخواهيم و حكمت و مصلحت داشته باشد و صلاح بدانيم (بَدَّلْنا) آن‌ها را هلاك مى‌كنيم و به جاى آن‌ها (أَمْثالَهُمْ) يك‌دسته ديگر از بشر خلق مى‌كنيم آن هم (تَبْدِيلاً) چه تبديلى كه اثرى از آن‌ها باقى نماند كه گفتند :
هر كه آمد عمارتى نو ساخت           رفت و منزل به ديگرى پرداخت
لكن براى اتمام حجت و زيادتى عقوبت آن‌ها، آن‌ها را نگه داشته‌ايم كه مى‌فرمايد: (وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلِى لَهُمْ خَيْرٌ لاَِنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلِى لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَلَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ)[7] .
 
*    *    *

[1] .  ترجمه ديگر: ماييم كه آنان را آفريده و پيوند مفاصل آن‌ها را استوار كرده‌ايم، و چون بخواهيم،آنان را به نظايرشان تبديل مى‌كنيم.
[2] .  ر.ك: تفسير سمرقندى: ج3، ص507؛ تفسير واحدى: ج2، ص1160.
[3] .  ر.ك: تفسير سمعانى: ج6، ص123؛ المصباح المنير: ج1، ص14 و تنوير المقباس: ص496.
[4] .  ر.ك: تفسير طبرى: ج29، ص279؛ زاد المسير: ج8، ص151 و التبيان فى اقسام القرآن«ابن قيمالجوزيه»: ص23. در اين منابع «خلقهم» آمده كه منظور همان جثه و هيكل مى‌باشد.
[5] .  ر.ك: مجمع البيان: ج10، ص626 و زبدة التفاسير: ج7، ص288.
[6] .  ر.ك: تفسير ثعلبى: ج10، ص107؛ تفسير بغوى: ج4، ص431 و التبيان«ابن قيم الجوزيه» :ص234.
[7] .  و البتّه نبايد كسانى كه كافر شده‌اند تصوّر كنند اينكه به ايشان مهلت مى‌دهيم براى آنان نيكوست؛ما فقط به ايشان مهلت مى‌دهيم تا بر گناه خود بيفزايند، و آنگاه عذابى خفّت‌آور خواهند داشت.سوره آل عمران: آيه 178.

نوشتن دیدگاه