آيه (8)        
ƒوَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلّا أَنْ يُوْمِنُوا بِاللهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ

ترجمه :
8. و اين كفار هيچ عيبى و نقصى و بهانه‌اى در حق مومنين نداشتند كه منشأ عداوت آن‌ها و كراهت آن‌ها شود، جز اينكه اين‌ها ايمان آورده بودند به خداوند عزيز حميد[1] .
 
 
تفسير :
]انتقام خداوند در روز قيامت از كفار و مشركين[
(وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ) و به اين مفاد در آيات قرآنى بسيار داريم، مثل: (قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنّا إِلّا أَنْ آمَنّا بِاللهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْنا وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ)[2]  الآية. و انتقام  
اخذ به نقمت است، مثل اخذ الهى كفار و مشركين و ظالمين و امثال آن‌ها را فرداى قيامت ]كه[ براى كفر و شرك و ظلم و معاصى از آن‌ها انتقام مى‌كشد.

(إِلّا أَنْ يُوْمِنُوا بِاللهِ) فقط چون ايمان به خدا آورده‌ايد ما شما را در آتش مى‌اندازيم. به عينه مَثَلِ اين‌ها مَثَلِ ابى‌عبدالله 7 است با لشكر كربلا كه پس از آنكه حجت را بر آن‌ها تمام كرد كه آيا من كسى از شما را كشته‌ام، يا مالى از شما برده‌ام، يا بدعتى در دين گذارده‌ام؟ گفتند: كُلُّ ذلک لَمْ يَكُنْ. فرمود: فَلِمَ تُقاتِلُوني؟ گفتند: إنَّما نُقْاتِلُکَ بُغْضاً مِنّا لاِبِيکَ وَ ما فَعَلَ بِأشْياخِنا في بَدرٍ وَ حُنَينٍ[3] . و به همين معنى يزيد آرزو  
كرد كه اى كاش اشياخ من كه در بدر كشته شدند زنده مى‌شدند و مى‌گفتند: يزيد، خوب انتقام ما را كشيدى :
لَيْتَ أشياخي بِبَدرٍ شَهِدُوا         جَزَعَ الْخَزْرَجِ مِنْ وَقْعَ الاْسَل
لاََحَلُّوا وَاسْتَحَلُّوا فَرَحاً         ثُمَّ قالوا يا يَزِيدُ لا تَشَلْ[4]
   
(الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ) آن هم ايمان به خدايى كه هم عزيز است، قادر و قاهر است و انتقام ما را از شما مى‌كشد و به اشد عذاب و آتش مى‌اندازد و با سلاسل و اَغلال و زَقُّوم و حَميم، و هم حميد است، به ما اجر كامل عنايت مى‌فرمايد كه مى‌فرمايد: (وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِى سَبِيلِ اللهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ * فَرِحِينَ بِما آتاهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ)[5]  الآية.
 
*    *    *

[1] .  ترجمه ديگر: و بر آنان عيبى نگرفته بودند جز اينكه به خداى ارجمندِ ستوده ايمان آورده بودند.
[2] .  بگو: «اى اهل كتاب، آيا جز اين بر ما عيب مى‌گيريد كه ما به خدا و به آنچه به سوى ما نازل شده،و به آنچه پيش از اين فرود آمده است ايمان آورده‌ايم». سوره مائده: آيه 59.
[3] .  ما با تو مى‌جنگيم به خاطر بُغض و دشمنى‌اى كه با پدرت داريم و به واسطه عملى كه با پدرانماندر جنگ بدر و حنين كرد. ر.ك: مؤتمر علماء بغداد: ص178.
[4] . اى كاش بزرگان طايفه من كه در جنگ بدر كشته شدند، مى‌بودند و مى‌ديدند كه طايفه خزرجچگونه از شمشير زدن ما به جزع آمده‌اند و مى‌نالند، تا از ديدن اين منظره، فرياد خوشحالى آنانبلند شود و خوشحال گردند و بگويند: «اى يزيد، دست مريزاد!» تاريخ طبرى: ج8، ص188؛اللهوف: ص200 و عوالم العلوم «الامام الحسين  7»: ص403.
[5] .  هرگز كسانى را كه در راه خدا كشته شده‌اند، مرده مپندار، بلكه زنده‌اند كه نزد پروردگارشانروزى داده مى‌شوند. به آنچه خدا از فضل خود به آنان داده است شادمانند. سوره آل عمران: آيات169 - 170.

نوشتن دیدگاه