آيه (1)        
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
ƒإِنّا أَعْطَيْناکَ الْكَوْثَرَ
ترجمه :[1]

تفسير :
اختلاف كردند در مراد از كوثر. بسيارى گفتند و اخبار زيادى هم داريم كه نهرى است در بهشت، و از حضرت رسالت پرسيدند: كوثر چيست؟ فرمود :
«]الْكَوثَرُ[ نَهْرٌ يَجرِي مِنْ تَحْتِ الْعَرْشِ، ماؤهُ أَشَدُّ بَياضَاً مِنَ اللَبَنِ، وَ أحْلَى مِنَ الْعَسَلِ، وَ ألْيَنْ مِنَ الزَّبَدِ، حَصاؤُهُ الزَّبَرْجَدُ وَ الْياقُوتُ وَ الْمَرْجانُ، حِشيشُهُ الزَّعْفَرانُ، تُرابُهُ الْمِسْکُ الاْذْفَرُ، قَواعِدُهُ تَحْتَ عَرْشِ اللهِ، ثُمّ  ]ضَرَبَ رَسُولُ اللهِ  9  [يَدَهُ عَلَى جَنْبِ ]أَمِيرِالْمُؤمِنيِنَ  7 وَ  [قَالَ: يا عَلِيُّ، ]إِنَّ [ هذا ]النَّهْرَ[ لِي وَ لَکَ وَ لِمُحِبِّيکَ مِنْ بَعْدِي»[2] .
     
و اخبار در وصف اين نهر بسيار است. حتى دارد به عدد ستارگان آسمان


ليوان در اطرافش هست[3]  و ساقى آن اميرالمومنين 7 است. دوستانش را


 
آب مى‌دهد و دشمنانش را دفع مى‌كند و بعضى گفتند: مراد خير كثير است[4] ،


 
بعضى گفتند: نبوت و كتاب است[5] ، بعضى گفتند: كثرت اصحاب و اشياع


 
است[6] ، بعضى گفتند: كثرت نسل و ذرّيه است[7] ، بعضى گفتند: قرآن است[8] ، بعضى  
 
 
گفتند: شفاعت است[9] .
 
 
]اوصاف و امتيازات استثنايى بسيار حضرت رسول  9 [
اقول : در آيه شريفه متعلق را بيان نفرموده و به اطلاق بيان كرده، شامل تمام مصاديق مى‌شود. آنچه خير است در دنيا و آخرت، كثيرِ آن خاصّ پيغمبر است . ]كثرتِ[ علم: «وَ أَوْدَعْتَهُ عِلْمَ مَا كَانَ ومَا يَكُونُ إلَى انْقِضَاءِ خَلْقِکَ»[10] . اخلاق: (إِنَّکَ لَعَلى  
خُلُقٍ عَظِيمٍ)[11] . عبادت به اندازه‌اى كه آيه نازل شد: (بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ * طه * ما
أَنْزَلْنا عَلَيْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقى)[12] . بذل احسان. ساير كمالات، كثرت ذريه كه خاص به
سادات نيست، بلكه اكثر شيعه از طرف يكى از اُمّهات و جدّات اُمّى سيّده بوده،


اين هم داخل در ذرّيه است. بلكه بر فرض كه تمام اُمّهات و جدّات غير سيّده


باشند، لكن آن‌ها از طرف اُمّهات و جدّات خود يكى سيّده باشد، جزو ذرّيه


مى‌شوند. كثرت امت، زيرا امت آن حضرت تا دامنه قيامت باقى است، دوره ظهور


بقية الله[13]  و رجعت ائمه هدا :. كثرت شفاعت: حتى دارد كه مى‌فرمايد: (وَ لَسَوْفَ يُعْطِيکَ رَبُّکَ فَتَرْضى)[14] . از آن حضرت است كه فرمود: تا دو نفر از شيعيان امت من
در محشر باقى باشند من راضى نمى‌شوم[15]  بلكه تمام بهشت در تحت فرمان اوست.  
بالجمله، چيزى از رحمت و نعمت و تفضّل و كمال و مقام در دستگاه الهى در حق پيغمبر و آل او فروگذار نشده. آنچه خوبان همه دارند تو تنها دارى.
كه از حضرت صادق 7 است فرمود: «نَزِّلُونا عَنِ الرُّبُوبِيّةِ وَ قُولُوا فِي حَقِّنا ما شِئْتُم»[16]  بلكه آنچه خداوند به اَئمه طاهرين و صديقه طاهره 3 و مومنين تا قيامت  
تفضّل فرموده و مى‌فرمايد، تمام تفضّل به پيغمبر است و اعطا به اوست، بلكه چيزهايى خداوند به پيغمبرش عنايت فرموده از اسرار غيبى كه در خور فهم بشر نيست و چه كوثرى است بالاتر و بيشتر از اين، مگر آنچه از حد ممكن خارج است و خاص واجب الوجود است.
*    *    *
 

[1] .  و به زودى پروردگارت تو را عطا خواهد داد، تا خرسند گردى. سوره ضُحى: آيه 5.
[2] .  ر.ك: تأويل الآيات: ج2، ص811؛ تفسيرالبرهان: ج8، ص311، ح5 وبحار: ج16، ص143،ح10.
[3] .  ما را از ربوبيت و خدايى پايين بياوريد (ما را خدا نخوانيد) و بعد از آن هر چه خواستيد درباره مابگوييد. ر.ك: تفسير امام حسن عسكرى  7: ص50؛ احتجاج طبرسى: ج2، ص233؛ مشارق انواراليقين: ص101 و بحارالأنوار: ج4، ص303، ح31. (با اختلاف در الفاظ).
[4] .  ترجمه ديگر: پس براى پروردگارت نمازگزار و قربانى كن.
[5] .  منى: منطقه‌اى در محدوده حرم كه حجاج در روز عيد قربان در آنجا به جمرات ثلاثه سنگمى‌زنند و گوسفند قربانى مى‌كنند.
[6] .  ر.ك: تفسير ابن ابى حاتم: ج10، ص3470؛ احكام القرآن«جصاص»: ج3، ص323 و تفسيرسمرقندى: ج3، ص601.
[7] .  مَشْعَر: منطقه‌اى در محدوده‌اى حرم كه حجاج در شب عيد قربان بعد از خارج شدن از عرفات درآنجا توقف مى‌كنند و براى جمرات، سنگ جمع آورى مى‌كنند. به آن مزدلفه هم مى‌گويند.
[8] .  ر.ك: تفسير ثعلبى: ج10، ص310 و تفسير قرطبى: ج20، ص218.
[9] .  ر.ك: تفسير بغوى: ج4، ص534 و فتح القدير«شوكانى»: ج5، ص502.
[10] .  به تعبير ديگر: نمازهاى واجب بايد رو به قبله باشد و ذبح قربانى هم رو به قبله .
[11] .  ر.ك: تفسير التبيان: ج10، ص418؛ فقه القرآن«راوندى»: ج1، ص107و الدر المنثور: ج6،ص403.
[12] .  ر.ك: تهذيب الأحكام: ج2، ص66، ح5؛ فقه القرآن«راوندى»: ج1، ص108؛ عوالى اللالى: ج2،ص46 و وسائل الشيعة: ج6، ص27، ح4.
[13] .  كه بدخواه تو ابتر (دم بريده) است.
[14] .  ر.ك: تفسير التبيان: ج10، ص419 و زبدة التفاسير: ج7، ص535.
[15] .  ر.ك: مجمع البيان: ج10، ص838.
[16] .  ر.ك: تفسير سمرقندى: ج3، ص601؛ تفسير سمعانى: ج6، ص291 و مجمع البيان: ج10،ص837.

نوشتن دیدگاه