چون سخن ما در این باب پیرامون اهمیت دادن به رؤیاهای صادق بود لذا برای اهمیت بیشتر به برخی از رؤیاهای صادق قرآن نیز اشاره می کنیم:
1- خوابی است که حضرت ابراهیم (ع) در مورد قربانی نمودن فرزندش حضرت اسماعیل (ع) می بیند و قرآن شریف از این رؤیا چنین یاد فرموده:
فلما بلغ معه السعی قال یا بنی انی اری فی المنام انی اذبحک، فانظر ماذا تری؟ قال یا ابت افعل ما تؤمر، ستجدنی ان شاء الله من الصابرین(1)
وقتی حضرت ابراهیم (ع) با فرزندش اسماعیل (ع) به سعی شتافت به او گفت: ای فرزندم، در عالم خواب چنین دیدم که تو را قربانی می کنم، نظر تو چیست؟ پسر جواب داد: هر آنچه مأموریت یافته ای انجام ده، ان شاء الله مرا در این امر صابر خواهی یافت.
آن عده از افرادی که رؤیا را تراوشات قوه مخیله انسان می دانند، طبیعی است که وقتی این رؤیا را می شنوند نمی توانند تحلیل کنند و آن را با قوه مخیله مربوط می دانند، در صورتی که چون فعالیت های روزمره فردی مثل حضرت ابراهیم (ع) با قتل فرزند، کمترین ارتباطی ندارد و قتل نفس، مخصوصاً قتل نفس فرزند دلبندی همچون اسماعیل از نظر حضرت ابراهیم (ع) که یکی از پیامبران بزرگ الهی است مردود بوده و تخیل چنین کاری برای آن حضرت از محالات است و طبیعی است که اگر فردی چون حضرت ابراهیم (ع) چنین خوابی ببیند جنبه ملکوتی دارد و در حقیقت وحی الهی است که به این صورت ظهور و بروز کرده است؛ زیرا پیامبران از رؤیاهائی که جنبه شیطانی و یا اضغاث و احلام داشته باشد بدور هستند، و لذا وقتی رؤیای خود را برای فرزندش اسماعیل (ع) بیان کرد، او نیز آن را وحی الهی تلقی نمود و گفت: هر آنچه مأموریت یافته ای عمل نما امید است مرا بر آن صابر ببینی.
2- خوابی است که حضرت یوسف (ع) در کودکی دیده قرآن شریف این رؤیا را چنین توصیف فرموده:
اذ قال یوسف لابیه یا ابت انی رأیت احد عشر کوکبا و الشمس و القمر رأیتهم لی ساجدین، قال یا بنی لاتقصص رؤیاک علی اخوتک...(2)
وقتی یوسف به پدر خود گفت: در خواب دیدم یازده ستاره و خورشید و ماه به من سجده می کردند، پدر گفت: ای فرزند عزیزم خوابت را برای برادرانت نقل نکن زیرا نسبت به تو حسد می برند.
ظاهر این رؤیا برای کسانی که علم تعبیر خواب ندارند اعجاب انگیز است و منشاء آن را خود بزرگ بینی در روز می دانند که درشب با کمک قوه مخیله آن را به صورت سجده کردن ستاره و ماه و خورشید جلوه داده، در صورتی که وقتی یعقوب پیامبر (ع) این خواب را می شنود به عظمت و بزرگی فرزندش یوسف پی می برد و برای این که از کید حسودان و کینه توزان مصون بماند، توصیه می کند خوابش را برای کسی مطرح نکند.
3- خوابی است که دو نفر هم زندانی یوسف (ع) در زندان دیدند و با حضرت یوسف (ع) در میان گذاشتند. قرآن شریف این جریان را این گونه بیان داشته:
ودخل معه السجن فتیان، قال احدهما: انی أرانی اعصر خمرا، و قال الاخر: انی أرانی احمل فوق راسی خبزا تأکل الطیر منه، نبئنا بتأویله، انا نریک من المحسنین(3)
همراه یوسف (ع) دو جوان دیگر زندانی شدند، یکی از آن ها گفت: در خواب دیدم مشروب می گرفتم (انگور می فشردم) و دیگری گفت: در خواب دیدم روی سر، نان حمل می کردم و پرندگان از آن می خوردند، ای یوسف ما را از تعبیر خوابمان آگاه کن. یوسف (ع) گفت: آن که مشروب می ساخت از زندان آزاد می شود و ساقی سلطان می گردد، و آن دیگری که نان حمل می کرد، به دار آویخته و مرغان و پرندگان هوا از سرش می خورند.
4.خوابی است که سلطان مصر دیده و همه تعبیر کنندگان رؤیا، در آن روز از تعبیرش عاجز ماندند و ناگزیر آن را خیالات به هم آمیخته (اضغاث احلام) دانستند ولی یوسف پیامبر (ع) آن را رؤیای صادق دانسته و تعبیر نمود. قرآن شریف از این رؤیا این گونه یاد کرده است:
و قال الملک انی اری سبع بقرات سمان یا کلهن سبع عجاف وسبع سنبلات خضر و اخر یا بسات، یا ایها الملاء افتونی فی رؤیای ان کنتم للرؤیا تعبرون؟ قالو: اضغاث احلام و ما نحن بتأویل الاحلام بعالمین... یوسف ایها الصدیق افتنا فی سبع...
قال : تزرعون سبع سنین دأبا فما حصدتم فذروه فی سنبله الا قلیلا مما تأکلون، ثم یاتی من بعد ذلک سبع شداد یأکلن ما قدمتم لهن الا قلیلا مما تحصنون(4)
سلطان مصر گفت: در خواب دیده ام، هفت گاو چاق را هفت گاو لاغر خوردند، و هفت خوشه سبز را هفت خوشه خشک نابود کردند. ای جمعیت مرا به تعبیر این خواب آگاه کنید. گفتند: این رؤیا، خیالات است و ما تعبیر رؤیاهای خیال آلود را نمی دانیم. زندانی نجات یافته به یوسف گفت: تعبیر این رؤیا چیست؟ یوسف (ع) گفت: هفت سال متوالی زراعت کنید، و آن چه درو می کنید به جز اندکی که برای خوردن می خواهید بقیه را در خوشه های آن ذخیره کنید سپس هفت سال، قحطی سختی پیش می آید و شما آنچه را ذخیره کرده اید مصرف می کنید.
ظاهر این دو رؤیا(سوم و چهارم) از نظر کسانی که با تعبیر خواب بیگانه هستند جز خیالات چیز دیگری نیست، در حالی که وقتی حضرت یوسف (ع) آن را می شنود بر خلاف انتظار، تعبیر می کند خصوصا که رؤیای چهارم را نیز بر خلاف انتظار تعبیر کنندگان معروف آن زمان، به نحوی تعبیر نموده که نتیجه آن را نیز مشاهده نمودند.
رؤیاهای صادق دیگری در قرآن شریف وجود دارد ولی ما از ذکر یکایک آن ها خودداری نموده به همین مقدار بسنده می نماییم.

قصد ما از بیان این قسمت (رؤیاهای صادق و مطالب مربوط به آن) بیان این حقیقت بود که:
اولا : این گونه نیست که رؤیا به طور کلی مردود باشد، بلکه قسمی از آن به عنوان رؤیای صادق مورد تأیید قرآن شریف و رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) می باشد.
ثانیا : خواسته ایم روایاتی که در مورد برزخ رسیده با واقعیت های خارجی تطبیق نماییم تا به احادیث مربوطه عینیت داده باشیم.
**********************
1) سوره 37 آیه 102 .
2) سوره 12 آیه 5.
3) سوره 12 آیه 36 .
4) سوره 12 آیات 43 تا 48 .

نوشتن دیدگاه