وقتی که عبدالملک (پنجمین طاغوت اموی) روی کار آمد، حجاج بن یوسف ثقفی را که دژخیمی ستمگر و خونخوار بود، استاندار عراق کرد.
حجاج بیست سال حکومت کرد و ستم و خونریزی را از مرز و حد گذراند، او دوستان علی (علیه السلام) را با سخت ترین شکنجه ها می کشت، و از این کار، لذت می برد، او افرادی مانند کمیل، سعید بن جبیر و قنبر را به شهادت رساند.
کوتاه سخن این که: از عمر بن عبدالعزیز (هشتمین خلیفه خوش نام اموی) نقل شده که گفت: اگر هر امتی برای مسابقه در پستی و ناپاکی کسی را معرفی کند و ما حجاج را معرفی کنیم، در این مسابقه، برنده خواهیم شد.(1)
و بعضی این مطلب را به شعبی نسبت می دهند.(2)
وقتی حجاج، سعید بن جبیر مفسر عالی قدر، کمیل بن زیاد، یار رازدار امیرمؤمنان علی (علیه السلام) را کشت. روزی به اطرافیان خویش گفت:
بسیار مایلم برای خدا به یکی از اصحاب علی(علیه السلام) دست یابم و خونش را بریزم.
اطرافیان گفتند: ما کسی را جز قنبر که قدیمی ترین رفیق و خادم علی (علیه السلام) است و همیشه چون سایه علی (علیه السلام) دنبال او بود، سراغ نداریم.
حجاج مأمورین مخفی خود را فرستاد، و قنبر را دستگیر کرده نزد حجاج آوردند بین حجاج و قنبر این گونه گفتگو شد:
حجاج - تو قنبر هستی، و کنیه تو ابو همدان است؟
قنبر - آری.
حجاج - تو بنده علی هستی؟
قنبر - من بنده خدا هستم - ولی علی (علیه السلام) ولی نعمت من است.
حجاج - ای قنبر! از دین و مرام علی (علیه السلام) بیزاری بجوی، تا در امان باشی.
قنبر - اگر دین و مرام علی (علیه السلام) به گونه ای است که باید از آن بیزاری جست، تو بهتر از آن را برای من پیدا کن تا از دین علی بیزاری بجویم.
حجاج - اکنون که از دین علی (علیه السلام) بیزاری نمی جویی، قتل تو واجب است، و هر نوع کشتن را خودت اختیار می کنی بگو همان گونه تو را بکشیم.
قنبر - هر گونه که مرا به قتل رسانی، همان گونه در قیامت قصاص می کنم، ولی مولایم علی (علیه السلام) به من فرموده که در راه محبت او، مثل گوسفند مرا ذبح می کنند.
حجاج - علی (علیه السلام) برای تو نوع کشتن خوبی خبر داده است، همان گونه تو را خواهم کشت.
آن گاه حجاج دستور داد، جلادان خون آشامش، قنبر را مثل گوسفند، ذبح کرده و سرش را از بدنش جدا نمودند.
بعضی می نویسند: از جمله سؤالات حجاج به قنبر این بود، پرسید: تو در خدمت علی (علیه السلام) چه می کردی؟
قنبر: از خدمات من این بود که آب وضویش را آماده می کردم.
حجاج - پس از آن که علی (علیه السلام) از وضو فارغ می شد چه می گفت؟
قنبر - مولایم علی (علیه السلام) در این موقع این دو آیه (44 و 45 سوره انعام) را می خواند:
فلما نسوا ما ذکروا به فتحنا علیهم ابواب کل شیی حتی اذا فرحوا بما اوتوا، اخذناهم بغتة فاذا هم مبلسون فقطع دابر القوم الذین ظلموا و الحمد لله رب العالمین.
وقتی که پیروان شیطان تمام تذکرات ما را فراموش کردند، درهای هر نعمتی را به روی گشودیم، تا (کاملاً) خوشحال شدند. (و دل به آنها بستند) ناگهان آنها را گرفتیم (و سخت مجازات کردیم)، در این هنگام، همه مأیوس شدند (و درهای امید به روی آنها بسته شد) - و به این ترتیب دنباله (زندگی) جمعیتی که ستم کرده بودند قطع شد و ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است.
حجاج - گمان می کنم این آیه را بر ما تأویل می کرد، و منظور از مضمون آیه ما بودیم؟!
قنبر - آری همین طور است.
حجاج خشمگین شد و دیگر به قنبر مهلت نداد تا با سخنان آتشین و کوبنده اش، او را خوار و سرکوب کند. به دستور او، میرغضب ها به سر قنبر ریختند، و آن غلام عاشق و شیفته علی(علیه السلام) را مثل گوسفند ذبح کردند، و او این چنین قهرمانانه، شربت گوارای شهادت را نوشید و مرغ روحش به بهشت جاودان پرواز کرد.
**************************************
1) شیعه و زمامداران خودسر، ص 125.
2) سفینة البحار، ج 1، ص 224.

نوشتن دیدگاه