اسراف، مفهوم عامی داشته، در هر موضوعی می توان برای آن مصداق هایی یافت. این موضوع در خوردن غذا نیز دارای مصداق است و آیات و روایات بسیاری آدمی را از اسراف باز داشته و به تعال دعوت نموده است.
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید:
یبنی ءادم خذوا زینتکم عند کل مسجد وکلوا واشربوا ولاتسرفوا انه لایحب المسرفین.(157)
ای فرزندان آدم! به هنگام رفتن به مسجد، زینتهای خود را برگیرید و بخورید و بیاشامید، ولی اسراف نکنید؛ زیرا خداوند اسراف گران را دوست ندارد.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده:
ان من الاسراف آن تاکل کل ما اشتهیت.(158)
یکی از موارد اسراف آن است که به هر چه میل پیدا کردی بخوری.
یاسر خدمتکاری امام رضا (علیه السلام) می گوید:
اکل الغلمان یوما فاکهه ولم یستقصوا اکلها ورموا بها، فقال لهم ابوالحسن (علیه السلام): سبحان آن کنتم استغنیتم فان اناسالم یستغنوا، اطعموه من یحتاج الیه.(159)
روزی چند پسر میوه ای خوردند و آن را نیم خورده دور انداختند. در این هنگام امام رضا (علیه السلام) (با ناراحتی) فرمود: سبحان الله! اگر شما از آن بی نیاز شدید، هنوز افرادی هستند که به آن نیازمند باشند. پس آن را به کسی که احتیاج دارد بدهید (و از اسراف نعمت خداوند بپرهیزید).
157) اعراف: 31.
158) سنن ابن ماجه: ج 2، ص 1112، ح 3352.
159) الکافی: ج 6، ص 297، ح 8.