در روایات متعددی ایمان، به دوستی ساحت مقدس امیرمؤمنان، علی (علیه السلام) و کفر، به دشمنی و بغض به آن حضرت، تفسیر شده است؛ از جمله:
صاحب ینابیع الموده از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت کرده که آن حضرت فرمود:
حب علی ایمان و بغضه کفر.(510)
دوستی علی ایمان، و دشمنی با او کفر است.
همو در روایتی دیگر از آن حضرت آورده است:
عنوان صحیفه المؤمن حب علی بن أبی طالب.(511)
سر لوحه نامه اعمال مؤمن، دوستی علی بن ابی طالب است.
نیز از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل است که فرمود:
من أحب علیاً فقد احبنی، و من أبغض علیاً فقد أبغضنی.(512)
هر که علی را دوست بدارد، مرا دوست داشته و هر که او را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته است.
امیرمؤمنان (علیه السلام) می فرماید که رسول خدا به من فرمود:
لا یحبک الا مؤمن، ولایبغضک الا منافق.(513)
تو را جز مؤمن دوست نمی دارد و جز منافق، دشمنی نمی ورزد.
فضیلتی دیگر
شیخ عماد الدین طبری در بشارة المصطفی از شریک قاضی روایت کرده که من در بیماری موت سلیمان اعمش حاضر بودم که ابن ابی لیلی، ابن شبرمه و ابوحنیفه(514) به عیادت او آمدند. ابو حنیفه رو کرد به سوی اعمش و گفت: ای سلیمان! از خدا بپرهیز و بدان که تو در اولین روز از ایام آخرت و آخرین روز از ایام دنیایی (در آستانه مرگ هستی) و تو احادیثی در فضایل علی روایت کرده ای که اگر نقل نمی کردی، بهتر بود. گفت: مثلاً کدام؟ ای نعمان!(515) گفت: مانند حدیث انا قسیم الجنه و النار.(516) سلیمان گفت: برای من، مانند این حرف را می زنی؟! مرا بنشانید و بر جایی تکیه دهید. پس از آن، رو کرد به ابو حنیفه و گفت: ای ابو حنیفه! ابوالمتوکل ناجی از ابو سعید خدری برایم روایت کرد که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: چون روز قیامت شود، خداوند - عز و جل - به من و علی بن ابی طالب فرماید: هر که شما را دوست داشته، به بهشت ببرید و هر که شما را دشمن داشته، به دوزخ افکنید. اشاره به این کریمه ألقیا فی جهنم کل کفار عنید.(517)
ابوحنیفه به دوستان خود گفت: برخیزید تا برویم که دیگر سخت تر از این بر ما نخواهد آورد.(518)
510) ینابیع الموده، ص 55.
511) همان، ص 91، 125 و 284؛ مناقب ابن مغازلی، ص 243؛ تاریخ بغداد، ج 4، ص 410.
512) مستدرک الصحیحین، ج 3، ص 130؛ الاستیعاب، ج 3، ص 1101.
513) مناقب ابن مغازلی، ص 195 و 190 - 194؛ صحیح مسلم، ج 1، ص 120، 121؛ الاستیعاب، ج 3، ص 1100؛ تاریخ دمشق، ج 42، ص 280، ح 8810؛ ص 310، ح 8832.
514) این سه نفر، از علمای بزرگ اهل تسنن اند.
515) نعمان اسم کوچک ابو حنیفه است.
516) من (امام علی (علیه السلام)) تقسیم کننده بهشت و دوزخم.
517) ق (50) آیه 24 (شما دو نفر، بیفکنید در دوزخ هر کفر پیشه سرکشی را).
518) الفصول العلیه، ص 14 - 15 (با اندکی تصرف). این حدیث در مناقب ابن مغازلی، ص 427؛ و شواهد التنزیل، ج 2، ص 189 - 190، ح 859 نیز آمده است.
