با وجود ممنوعیت بیان و نگارش حدیث ، همچنان در بیشتر کتابهای سنی و شیعه گفتارهایی از رسول گرامی صلی الله علیه و آله باقی است که دودمان بنی امیه یا برخی منافقان و دشمنان اسلام را نکوهش یا لعنت کرده است.
احمد بن حنبل در کتاب مسند ، از گفتار رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین نقل می کند که آن حضرت فرمود : خدایا این دو معاویه و عمرو بن عاص را در فتنه انداز و در آتش سرنگون کن. (658)
نیز فرمود : این دو هرگز بر خیر و صلاح با هم اجتماع نمی کنند. (659)
و جز برای حیله با هم اجتماع نمی نمایند. (660)
طبری ، ابن ابی الحدید و ابن جوزی می نویسند : معاویه از کسانی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله او و پدر و پسرش را لعنت کرده است. (661)
و به نقل منابع سنی و شیعه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است : هنگامی که معاویه را بر فراز منبر من دیدید او را بکشید. (662)
این اخبار در حالی در میان مردم انتشار می یافت که معاویه بزرگ ترین کارگزار خلیفه دوم در یکی از مهم ترین سرزمین های تحت نفوذ حکومت مرکزی وی بود و بسیاری از کارگزاران خلیفه از بنی امیه بودند. معاویه و دودمان او تا ده ها سال علی بن ابی طالب علیه السلام ، داماد پیامبر صلی الله علیه و آله و پسر عموی او را بر فراز منبرها لعن و ناسزا می گفتند و در انجام این کار برای گماشتگان خود بخشنامه رسمی صادر میکردند. به گفته عبدالحمید مداینی ، ابوهریره ، مغیرة بن شعبه و عمر و عاص از مزدوران معاویه برای جعل حدیث بر ضد علی علیه السلام بودند.(663)
از سوی دیگر به اعتقاد عمر بن خطاب ، برای عهده داری مناصب حکومتی ، دانش سیاسی کافی است و چندان نیازی به پرهیزگاری و خوش سابقگی نیست. (664)
بنابراین ، خلیفه چگونه می تواند با وجود انبوه روایات نکوهش گر بنی امیه ، از وجود مردان سیاستمدار آنها بهره نبرد و مناصب اجتماعی و سیاسی را به کسانی بسپرد که هر دم بیم آن می رود که پرچم مخالفت با خلیفه برافرازند !
گذشته از این امر ، هیچ تردید نیست که آنها این دسته از روایات را عامل رواج اختلاف میان قبایل و اجتماع مسلمانان می دانستند و هرگز عمل به مفاد آن را بر خود لازم نمی دیدند. بنابراین ، نقل و نگارش روایتی که هیچ کس وظیفه ندارد به مفاد آن عمل کند ، چه فایده دارد ؟!به پندار آنها همان بهتر که بیان و نگارش این دسته روایات ممنوع باشد ، تا هم از تفرقه مسلمانان جلوگیری شود و هم از وجود افراد در مناصب حکومتی استفاده گردد. افزون بر اینها ، با وجود چنین روایات ، بهانه ای به دست مخالفان حکومت داده نشود.
شک نیست که اگر مسلمانان می خواستند به فرموده های رسول اعظم صلی الله علیه و آله نکوهش بنی امیه توجه کنند ، خلفا حتی به مدت یک ماه نمی توانستند کسی از آنان را به استانداری منطقه ای نصب کنند. حال آن که معاویه تا پایان حکومت عثمان حدود 22 سال فرمانروای صاحب اختیار شام بود. پس از آن نیز 25 سال دیگر در همان جا فرمانروایی کرد و چون در آغاز خلافت علی بن ابی طالب علیه السلام از سوی ایشان عزل شد به نافرمانی و جنگ افروزی رو آورد.
658) مسنداحمد ، ج 4، ص 421 ، وقعة صفین ، ص 246.
659) العقد الفرید ، ج 4، ص 345.
660) کنز العمال ،ج 6،ص 88 ، مجمع الزوائد ، ج 7 ، ص 248.
661) تاریخ الامم و الملوک ، ج 11، ص 357 ، شرح نهج البلاغة ، ج 2 ، ص 103 ، تذدکرة الخواص ، ص 115 ، نیز ، ر. ک : میزان الاعتدال ، ج 3، ص 311 ،مجمع الزوائد ، ج 8 ، ص 121.درباره نکوهش بنی امیه ، ر. ک : المستدرک علی الصحیحین ، ج 4 ، ص 479 و 480 ،کنزالعمال ،ج 1 ، ص 252 ،ج 6 ، ص 39 و 68 ، مجمع الزوائد ، ج 10 ، ص 71 ، حلیة الاولیاء ، ج 6 ، ص 293.
662) تهذیب التهذیب ، ج 2، ص 428 ،تاریخ بغداد ، ج 12 ، ص 181 ، تاریخ الامم و الملوک ، ج 11، ص 357 ، شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ، ج 1، ص 348.
663) شرح نهج البلاغة ، ج 4 ، ص 63.
664) در این باره در بحث استانداران و فرماندهان خلیفه دوم ، شواهد تاریخی این اعتقاد خلیفه را ذکر خواهیم کرد.

نوشتن دیدگاه