تقسم بندی های مختلفی درباره مبانی قدرت، ارائه شده است که مشهورترین آن ها، مبانی پنج گانه قدرت است:
1. قدرت تنبیه وزور، که وابسته به ترس است.
2. قدرت پاداش، که مربوط به در اختیار داشتن امکان توزیع وتقسیم یک چیز باارزش است.
3. قدرت تخصص وخبرگی، که از داشتن دانش ومهارت خاصی سرچشمه می گیرد.
4. قدرت قانونی، که در اثر داشتن حقوق رسمی وقانونی ناشی از یک پست وجایگاه سازمانی، نشأت می گیرد.
5. قدرت منتسب یا مرجعیت (کاریزما) که از تحسین دیگران از یک فرد وتمایل آنان برای الگو قرار دادن رفتار وکردار او سرچشمه می گیرد.
برخی قدرت اطلاعات (به معنای دست رسی به اطلاعات وداده ها) وقدرت رابطه (به معنای امکان ارتباط حمایتی فرد) را نیز به دسته بندی فوق اضافه می کنند.
پی آمدهای رفتاری قدرت وبه بیان دیگر، عکس العمل های ممکن در برخورد با قدرت را می توان در سه گزاره زیر بیان کرد:
1. تعهد: هنگامی که قدرت منتسب با تخصص مطرح است.
2. همراهی واطاعت: هنگامی که قدرت قانونی، قدرت دانش وقدرت تشویق مطرح است.
3. مقاومت: وقتی که قدرت قهریه وزور واجبار در کار است.
استراتژی های ذیل نیز نتیجه یک جمع بندی درباره شیوه های اعمال قدرت است:
1. استدلال: بهره جستن از واقعیات وداده ها برای نشان دادن این که ایده های ما منطقی وعقلانی اند.
2. رفاقت: متواضعانه رفتار کردن، نشان دادن حسن نیت ورفاقت ودوستی وبهره جستن از تملق وچاپلوسی، پیش از مطرح کردن درخواست وتقاضای خود.
3. ائتلاف: جلب حمایت افراد دیگر، برای پشتیبانی کردن از تقاضای مورد نظر.
4. معامله کردن وچانه زدن: استفاده از مذاکره، از طریق تبادل منافع ومساعدت وهم کاری.
5. قاطعیت: بهره جویی از راه مستقیم وبی پرده؛ نظیر اطاعت کردن از دستورها، تذکر واخطارهای مکرر، دستور دادن به افراد، برای انجام کاری واین که به افراد خاطر نشان کنیم که قوانین برای اطاعت وضع شده اند.
6. توسل به مقاومت بالاتر: به دست آوردن حمایت افرادی که در رده های بالا هستند.
7. مصوبات وتجویزهای سازمانی: استفاده از پاداش ها، ومجازات ها وتنبیه ها در فرهنگ اسلامی.

نوشتن دیدگاه